Lees ook: "Sleep apnea - Defi"nition, mechanism and treatment"
Parasomnieën verwijzen naar een reeks slaapstoornissen die optreden tijdens verschillende slaapfasen, waaronder diepe langzame golf slaap, wanneer de hersenactiviteit vertraagt. Deze verstoringen kunnen optreden tijdens de eerste paar uren van de slaap, aan het begin van de nacht, of op elk ander moment, waardoor de slaapkwaliteit verandert en normale slaapcycli worden verstoord. Sommige slapers kunnen frequente nachtelijke ontwakingen ervaren, terwijl anderen overmatige slaperigheid overdag of moeite met in slaap vallen ervaren.
Hoewel nachtmerrie-parasomnia misschien lijkt op een triviale stoornis, kunnen sommige parasomnieën, zoals slaapwandelen of nachtelijke paniekaanvallen, geagiteerd gedrag tijdens de slaap veroorzaken en zelfs de slaper in gevaar brengen.
Het belang van aandoeningen en hun impact op de slaapcyclus biologische klok en circadiaan circadiaans ritme vereisen vaak slaaponderzoeken in gespecialiseerde centra, met behulp van instrumenten zoals het elektro-encefalogram (EEG). Het is cruciaal dat iedereen deze verstoringen begrijpt om beter te slapen en een rustgevende slaap te behouden.
Parasomnia en diepe slaap
De mysteries van de nacht leiden ons vaak naar de complexe wereld van parasomnia. Deze aandoeningen verstoren onze slaapcycli en onderbreken onze rust, die wordt bepaald door verschillende slaapfasen, van de lichtheid van lichte slaap tot de diepte van zeer diepe slaap. In de context van deze parasomnieën worden sommige mensen plotseling wakker, anderen praten in hun slaap of bewegen hun ledematen tijdens deze kostbare uren van herstel. Het onderscheiden van deze aandoeningen is essentieel voor een goede nachtrust en een goede slaaphygiëne.
Nachtelijke terreur
Nachtangsten komen vaak voor bij jongere kinderen. Stel je een kind voor dat vredig slaapt, ondergedompeld in een fase van diepe slaap, dat plotseling wakker wordt, met open ogen maar de geest nog in de armen van Morpheus. Deze momenten, die vaak meer verontrustend zijn voor ouders dan voor het kind, vinden 's nachts plaats, wanneer het kind tijdens de slaap onrustig kan worden, huilend of onsamenhangend gedrag vertonend. Het creëren van een rustgevende omgeving voor het slapengaan is essentieel om deze episodes te minimaliseren.
Deze aandoening is erfelijk. Hierop kunnen slaapwandelen episodes volgen na de leeftijd van 5 jaar, die meestal verdwijnen in de volwassenheid. Het is belangrijk het kind niet bang te maken door tegen hem te praten, en om met elke angstaanjagende situatie die hem overdag verstoort om te gaan, om hem te helpen rustig in slaap te vallen.
Slaapwandelen
Slaapwandelen is een van de bekendste parasomnieën. Het treft 3% van de volwassenen en verdwijnt bij kinderen meestal rond de adolescentie. Ook hier spelen genen een rol: genetische aanleg bevordert slaapwandelen bij mensen onder stress of die een trauma hebben meegemaakt. Er zijn verschillende soorten slaapwandelen: eenvoudig slaapwandelen en risicovol slaapwandelen.
De eerste is over het algemeen onschadelijk. De persoon voert eenvoudige handelingen uit, zoals het aanzetten van het licht, of complexere, zoals het afdalen van trappen, eten of autorijden.
Risicovol slaapwandelen is, zoals de naam al aangeeft, gevaarlijker: de persoon kan overtredingen of zelfs misdrijven plegen. Bij frequente aanvallen kunnen mensen die lijden aan risicovol slaapwandelen zichzelf of anderen verwonden, of zelfs uit het raam springen.
Verwarrende ontwakingen
Verwarrende waaktoestand heeft vele namen: het staat ook bekend als slaapinertie of slaafintoxicatie. Deze stoornis uit zich als een staat van verwarring of ongepast gedrag bij het ontwaken, vaak na een gedwongen ontwaken in diepe slaap. Het onderwerp kan onsamenhangend of zelfs gewelddadig zijn. Episodes worden meestal gevolgd door amnesie.
De meerderheid van de mensen die verwarrende ontwakingen ervaren, heeft andere slaapstoornissen. In andere gevallen hebben mensen een psychische stoornis of hebben ze een verwarrende ontwaking ervaren na het gebruik van psychotrope medicatie. Alcoholmisbruik en slaaptekort zijn vaak de oorzaak. *Oorzaken van parasomnie
Parasomnie en REM-slaap
Tijdens de REM-slaap is de hersenactiviteit hoog: dit is wanneer de meest uitgebreide dromen plaatsvinden. REM-slaap kent ook zijn eigen parasomnieën.
Nachtmerries
Nachtmerries, die de slaap kwaliteit en duur kunnen verstoren, verschillen van nachtelijke paniekaanvallen. Vaak vindt de persoon het na een nachtmerrie moeilijk om terug te keren naar rustige slaap, en kan slapeloosheid optreden. De herinnering aan de nachtmerrie blijft bij het ontwaken aanwezig, vergezeld van een gevoel van angst of verdriet. Deze verstorende dromen komen vaak voor in de kindertijd en nemen meestal af in de volwassenheid. Wanneer ze echter worden gestimuleerd door situaties zoals stress, koorts, slaaptekort of alcoholgebruik, kan hun frequentie toenemen.
Slaapstoornissen zoals slaapapneu, hypersomnie of zelfs het restless legs-syndroom kunnen ook de oorzaak zijn van nachtmerries. Slechte slaapkwaliteit kan leiden tot andere dagelijkse symptomen, zoals overmatige slaperigheid overdag of gebrek aan spierspanning. Als deze nachtmerries aanhouden, vooral na de kindertijd, en regelmatig het slaappatroon verstoren, is het cruciaal om een slaapdeskundige te raadplegen.
Rusteloze slaap beïnvloedt niet alleen de duur van de slaap, maar ook de hersenfunctie, het geheugen en het zenuwstelsel, met mogelijk ernstige gevolgen voor de algehele gezondheid.
REM-slaap gedragsstoornissen
In REM-slaap is het lichaam atonisch: spieren in rust reageren niet. Iemand die lijdt aan REM-slaap gedragsstoornissen zal abnormale fysieke activiteit vertonen. Het programma omvat gewelddadig gedrag zoals schreeuwen, pogingen tot aanvallen of plotselinge gebaren, parallel aan de droom van de persoon. Hier gaat het meer om volwassen parasomnia, die vooral mannen boven de 50 treft. De persoon reageert in het echte leven zoals in zijn droom, waarbij hij mogelijk anderen of zichzelf beledigt, vaak terwijl hij probeert zichzelf te verdedigen tegen een droomvijand.
Deze aandoening kan verschillende oorzaken hebben, zoals onthouding of een bijwerking van een medicijn. Echter, als de aandoening chronisch optreedt, kan het een voorbode zijn van een neurologische aandoening. Bij sommige mannen verscheen deze aandoening tien jaar voor het begin van een degeneratieve ziekte zoals de ziekte van Parkinson.
Slaapverlamming
Wanneer de bewuste persoon wakker wordt of in slaap valt, is hij of zij verlamd, niet in staat om te bewegen of te spreken. Deze verlamming gaat vaak gepaard met hypnagogische hallucinaties die de persoon in een staat van angst of grote vrees brengen. Deze ervaring kan enkele seconden tot enkele minuten duren.
Hoewel slaapverlamming een symptoom is van narcolepsie, kan het ook voorkomen bij gezonde mensen tijdens periodes van grote stress of bij slechte slaapgewoonten.
Het uitleggen van het verlammingsmechanisme is meestal voldoende om de frequentie van aanvallen te kalmeren. Ze vormen geen fysiek gevaar, maar kunnen het leven van de betrokkenen beïnvloeden vanwege de angst die hallucinaties veroorzaken.
Andere parasomnieën
Slaaprhythmiek
We zouden het babyparasomnia kunnen noemen, omdat het zuigelingen treft. Deze stoornis is gemakkelijk te herkennen: tijdens de nacht of bij het inslapen wiegt het kind herhaaldelijk heen en weer of van rechts naar links. Het grootste risico is dat hij zichzelf kan verwonden door zijn hoofd te stoten: bescherming is essentieel. Dit probleem kan vaak worden opgelost door het matras direct op de vloer te plaatsen om wiegen te voorkomen.
Hypnagogische hallucinaties
Deze hallucinaties zijn die welke optreden tijdens slaapverlamming. Ze kunnen auditief of visueel zijn - sommige mensen kunnen zich zelfs gegrepen voelen. In een wakker nachtmerrie ziet of voelt de persoon de aanwezigheid van een kwaadaardige entiteit. Om deze hallucinaties te vermijden, moet overbelasting worden vermeden; het is ook het beste om niet op de rug te slapen, een positie die dromen en nachtmerries bevordert.
Enuresis
Het is simpelweg onvrijwillig bedplassen bij kinderen. Beschouwd als een normale ontwikkeling van de blaas, kunnen andere factoren dit probleem veroorzaken, zoals een psychische of fysiologische stoornis. Als het na 8 jaar aanhoudt, is een consultatie aangewezen.
Somniloquie
Een vorm van vocale slaapwandeling, somniloquisten praten in hun slaap. Ze kunnen uitroepen, een vraag stellen of kletsen, vaak als reactie op een droom. Deze stoornis is over het algemeen onschadelijk, hoewel het tot misverstanden kan leiden.
Bruxisme
Tandenknarsen 's nachts heeft een naam: bruxisme. Deze herhaalde samentrekkingen van de kaken veroorzaken een onaangenaam geluid voor de omgeving, maar vormen geen bijzonder gevaar. Er zijn tandheelkundige apparaten beschikbaar om tandverslijting te voorkomen.
Slaapapneu
Zoals de naam al aangeeft, is slaapapneu het stoppen met ademen tijdens de nacht. De oorzaken kunnen divers zijn: bijvoorbeeld een gebrek aan spierspanning of obesitas. De frequentie van slaapapneu bij getroffenen is zeer hoog en kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, waaronder hart- en vaatziekten. Als u overdag slaperig bent, of uw partner merkt luid snurken of ademhalingspauzes 's nachts, maak dan een afspraak met uw arts.
Lees ook: "Slaapapneu - Definitie, mechanisme en behandeling"
Nachtelijke eetstoornissen
Nog steeds weinig bekend, leiden nachtelijke eetstoornissen meestal tot hyperfagie in de avond of 's nachts. Ze komen voor bij mensen met eetstoornissen, zoals boulimie, of bij mensen die proberen af te vallen. Raadpleeg een specialist.
